Czym jest psychoterapia
Definicje psychoterapii
Psychoterapia jest świadomym i zamierzonym stosowaniem klinicznych i interpersonalnych metod, wywodzących się ze sprawdzonych w psychologii twierdzeń, w celu towarzyszenia ludziom w zmianie lub modyfikacji ich zachowań, schematów poznawczych, emocji i/lub innych osobistych właściwości na takie, które uczestnicy tego procesu uznają za bardziej pożądane. /Wg Norcrossa/
Psychoterapia jest rodzajem oddziaływań psychologicznych, mających na celu leczenie, tj. usuwanie zaburzeń przeżywanych przez jednostkę lub określanych przez jej otoczenie jako choroba psychiczna. /Wg Aleksandrowicza/
Psychoterapia jest to w dużej mierze przemyślany i planowany sposób interwencji, w celu modyfikacji lub korekty prezentowanej przez osobę postawy wobec pojawiających się w jej życiu problemów i trudności. /wg Urbana i Forda/

Psychoterapia leczenie
Do praktyki psychoterapeutycznej należy zarówno diagnoza jak i terapia. Obejmuje ona takie problemy jak:
• problemy nerwicowe, zaburzenia nastroju, dolegliwości związane ze stresem, zaburzenia psychosomatyczne, fobie, zaburzenia lękowe, zaburzenia adaptacyjne, zaburzenia hipochondryczne, zaburzenia obsesyjno-kompulsywne, bóle psychogenne,
• zaburzenia osobowości, kryzys egzystencjalny i tożsamościowy problemy natury emocjonalnej
• zaburzenia seksualne, problemy z identyfikacją płciową i orientacja seksualną, uzależnienie od seksu, uzależnienie od pornografii i masturbacji, trudności w związku, kryzysy i inne trudne sytuacje z partnerem
• trudności w relacjach interpersonalnych,
• problemy wynikające z pochodzenia z rodziny dysfunkcyjnej
• problemy będące skutkiem doznanej przemocy fizycznej, emocjonalnej, seksualnej
• problemy psychologiczne wynikające z długotrwałej choroby somatycznej

Podczas pierwszego spotkania psycholog przeprowadza wywiad diagnostyczny, który ma na celu wstępne określenie problemu, z jakim przyszedł pacjent oraz wybór najlepszej metody terapeutycznej.

W pracy z pacjentem psycholog posługuje się różnymi metodami. Może to być na przykład terapia poznawczo-behawioralna, jak i terapii psychodynamiczna. Dzięki temu pacjent ma pewność, że technika leczenia zostanie odpowiedni dobrane dla niego, do jego indywidualnych potrzeb, problemów, możliwości, a także preferencji związanych ze sposobem pracy.

Technika poznawczo-behawioralna jest stosowana w sytuacji, gdy powrót do prawidłowego funkcjonowania ułatwia pacjentowi nazwanie problemu we właściwy sposób, zbudowanie adekwatnej oceny sytuacji i zweryfikowanie myśli o własnej skuteczności. Metoda ta opiera sie na analizie sposobu myślenia o rzeczywistości, co wpływa na emocje i reakcje człowieka, a często odpowiada także za zachowania utrudniające życie i przysparzające cierpienia. Wyróżnia się tym, że posiada drobiazgowo przygotowane procedury pracy autoterapeutycznej, które pacjent poznaje w trakcie leczenia i może zastosować je samemu po zakończeniu wizyt z psychologiem. Sprzyja to samorozwojowi, poczuciu sprawczości, poprawie jakości życia codziennego i zapobiega nawrotom problemów. Terapia poznawczo-behawioralna należy do terapii krótkoterminowych ale daje długotrwałe efekty.

Terapii psychodynamiczna jest stosowana wtedy, gdy usunięcie objawów, z którymi zgłasza się pacjent, wymaga zmiany w zakresie wewnętrznych, nieświadomych obrazów ważnych obiektów (takich jak na przykład osoba jednego z rodziców) oraz zmian intrapsychicznych relacji (czyli takich, które powstają w okresie wczesnego dzieciństwa jako rodzaj matryc dla przyszłego funkcjonowania i postrzegania rzeczywistości). Głównym narzędziem tej formy terapeutycznej jest rozmowa. Nie ma tu sprecyzowanego wzorca czy schematu spotkania.

Postępowanie terapeutyczne jest dostosowane do konkretnego pacjenta i postawionej mu diagnozy. Terapeuta kieruje sie zasadą maksymalnej indywidualizacji procesu leczenie. Diagnoza psychodynamiczna jest tworzona razem z pacjentem w trakcie terapii, na podstawie pojawiających się w toku leczenia faktów i związków między nimi. Jest to głęboka terapia, docierająca do źródeł problemów, dzięki czemu likwiduje nie tylko same objawy takie jak na przykład depresje i lęki, ale ich przyczyny. Powoduje to, że objawy nie powrócą. Taka forma leczenia jest czasochłonna i długotrwała, ponieważ zmiana w strukturach psychicznych, które tworzyły sie przez lata, wymaga czasu.


Podczas psychoterapii regułą jest ustalenie tzw. kontraktu psychoterapeutycznego, czyli formy umowy między pacjentem i psychologiem. Mówi on o celu terapii, zakresie interwencji, formie pracy, oczekiwanych rezultatach, częstotliwości spotkań, kosztach i innych technicznych kwestiach, takich jak czas terapii.